Omgevingsdialoog huisvesting arbeidsmigranten: 'Alsof de koek al is gegeten'

Bij het uitrollen van plannen voor grootschalige huisvesting van arbeidsmigranten gaat het gesprek tussen de initiatiefnemer, doorgaans een agrarische of logistieke ondernemer, en de omwonenden, vaak mis.

Bewoners van buitengebieden worden voor huisvestingsplannen gesteld waar zij naar hun idee niks meer over te zeggen hebben. Drie recente initiatieven voor de komst van honderden arbeidsmigranten laten zien dat de verplichte zogenaamde omgevingsdialoog tussen de partijen, nogal te wensen over laat.

"Verrast en ontdaan"
"Ik was verrast en ontdaan dat het op dertig meter van mijn achterdeur zou plaatsvinden", zegt Marjanne Heesbeen uit America. Ondernemer Van Dijck Groenteproducties presenteerde in 2018 het plan om 300 arbeidsmigranten te huisvesten in het gebied waar Heesbeen woont. "Je moet maar afwachten hoe het uitpakt. Je bent het er natuurlijk niet mee eens", aldus Heesbeen.

Laatste schakel
Samen met andere omwonenden vocht Heesbeen de plannen met succes aan. De arbeidsmigranten werden niet bij haar om de hoek maar bij het bedrijf zelf gehuisvest. Over de omgevingsdialoog en de rol van de gemeente daarin, is Heesbeen niet te spreken. "Je wordt overvallen. Je bent begripvol over de plannen van de ondernemer, maar geeft hem nog niet het vertrouwen dat het allemaal goedkomt." De Americaanse zegt dat ze zich de laatste schakel voelde in het proces. "Het komt over alsof de koek al gegeten is. Alsof alles al in kannen en kruiken is."

Bewonersgroepen
Het gevoel van Heesbeen wordt onderstreept door andere bewonersgroepen. Recentelijk spraken boze bewoners van de Horsterweg in Grubbenvorst en de Tienrayseweg in Horst de gemeenteraad toe. Hun kritiek was hetzelfde: de omgevingsdialoog die door beide initiatiefnemers (Horsterweg: bijna 200 arbeidsmigranten, Tienrayseweg: 114) werd georganiseerd, deugde niet. Paul Geurts van de werkgroep Arbeidsmigranten ziet hetzelfde patroon steeds terugkomen. "De gemeente geeft alle aandacht aan de initiatiefnemer en pas als de buurt piept in de media, komt er aandacht voor de bewoners."

Omgevingswet
Verantwoordelijk wethouder Roy Bouten wil graag leren van de gemaakte fouten in het verleden. Hij stelt dat de gemeente voor de komst van de nieuwe omgevingswet die dit jaar is ingegaan, geen bevoegdheid had om een omgevingsdialoog af te dwingen. "Daarom willen wij een omgevingsgesprek waarin zowel ondernemer als bewoner zich kunnen vinden."

Ondernemer kartrekker
Bouten vindt dat de gemeente niet de kartrekker moet zijn van een omgevingsdialoog. "Dat ligt bij de ondernemer. Daar moet wel het goed informeren, meenemen en laten zien wat je hebt gedaan inzitten. Dan kunnen wij als overheid van een afstand wegen of deze zaken voldoende aan bod zijn gekomen.

Raadsvergadering
Op dinsdag 7 januari is de omgevingswet onderwerp van gesprek in de raadsvergadering. De omgevingsdialoog wordt dan ook besproken.